Astrology.vn - Quẻ Đại Quá (大過), Tự quái nói rằng: Di tức là nuôi, không nuôi thì không thể động, cho nên tiếp đến quẻ Đại Quá. Phàm các vật, có nuôi nấng mà sau mới có thể nên, nên được thì có thể động, đã động thì phải cả quá, vì vậy quẻ Đại Quá mới nối quẻ Di. Nó là quẻ trên Đoái dưới Tốn, chằm ở trên cây, tức là ngập cây, chằm vốn là vật thấm nhuần nuôi nấng cho cây mà đến ngập lụt mất cây, đó là nghĩa “cả quá”. Quá là Dương quá, cho nên nghĩa “cái gì cả lớn thì quá”. Quá cả nghĩa là việc lớn quá: đạo đức công nghiệp của thánh nhân cả quá người thường, và những việc gì cả quá sự thường, đều là nó cả - (Truyện của Trình Di).

頤 者 養 也, 不 養 則 不 可 動, 故 受 之 以 大 過.

Di giả dưỡng dã. Bất dưỡng tắc bất khả động. Cố thụ chi dĩ Đại Quá.

Sau quẻ Di tới quẻ Đại Quá. Di nghĩa là nuôi, tất nhiên thành, sau khi thành rồi tất nhiên động, động thời nảy ra quá. Đại Quá là việc lớn quá, vì có nuôi rồi, vậy sau mới có việc lớn quá. (Quốc Văn Chu Dịch Diễn Giải - Sào Nam Phan Bội Châu). Tên Quẻ: Đại Quá là Họa - hư hao, gian nan, lớn lao quá mức.

大 過 . 棟 橈 . 利 有 攸 往 . 亨 .

Đại Quá. Đống nạo. Lợi hữu du vãng. Hanh.

Quẻ Đại Quá, cột ỏe, lợi có thửa đi, hanh.

[Truyện của Trình Di: Quẻ Tiểu Quá khí Âm quá ở trên và dưới, quẻ  Tiểu Quá khí Dương quá ở giữa. Dương quá ở giữa mà trên và dưới yếu rồi, cho nên tượng là “cột ỏe”. “Cột” là lấy nghĩa chịu nổi sự nặng, bốn hào Dượng họp cả ở giữa, có thể bảo là nặng rồi. Hào chín Ba và hào chín Tư đều lấy tượng cái Cột, ý nói nó gánh vác việc nặng; “ỏe” là lấy nghĩa gốc ngọn đều yếu, giữa mạnh mà gốc ngọn đều yếu cho nên mới ỏe. Khí Âm yếu mà khí Dương mạnh, đấng quân tử thịnh mà kẻ tiểu nhân suy, cho nên lợi có thửa đi mà hanh.]

 彖 曰 : 大 過 . 大 者 過 也 . 棟 橈 . 本 末 弱也 . 剛 過 而 中 . 巽 而 說 行 . 利 有 攸 往 . 乃 亨 . 大 過 之 時 大 矣 哉. 

Thoán viết. Đại Quá. Đại giả quá dã. Đống nạo. Bản mạt nhược dã. Cương quá nhi trung. Tốn nhi duyệt hành. Lợi hữu du vãng. Nãi hanh. Đại quá chi thời đại hĩ tai.

Lời thoán nói rằng: Đại Quá là cái cả lớn quá thường. Cột ỏe, gốc ngọn yếu vậy. Cương quá thường mà được giữa, nhún mà đẹp lòng, làm việc lợi có thửa đi, mới hanh. Thời quẻ Đại Quá lớn vậy thay.

 象 曰 : 澤 滅 木 . 大 過 . 君 子 以 獨 立 不 懼 . 遯 世 無 悶 .

Tượng viết: Trạch diệt mộc. Đại Quá. Quân tử dĩ độc lập bất cụ. Độn thế vô muộn.

Lời tượng nói rằng: Chằm ngập cây, là quẻ Đại Quá, đấng quân tử coi đó mà đứng một mình không sợ, trốn đời không buồn.

Nước đầm làm chết cây là quẻ Đại Quá. Người quân tử lấy đấy mà độc lập không sợ gì, ẩn cả đời không phiền muộn.

1.  Hào Sơ Lục.

初 六 : 藉 用 白 茅 . 無 咎 .

Sơ Lục. Tạ dụng bạch mao. Vô cữu.

Hào sáu đầu: Trải dùng cỏ tranh trắng, không lỗi.

Lót dưới dùng cỏ mao trắng, không lỗi - tỏ ý rất cẩn thận. Ý hào: Kinh thận để khỏi lỗi lầm.

象 曰 : 藉 用 白 茅 . 柔 在 下 也 . 

Tượng viết: Tạ dụng bạch mao. Nhu tại hạ dã.

Lời tượng nói rằng: Trải dùng cỏ tranh trắng, mềm ở dưới vậy.

2. Hào Lục nhị.

 九 二 : 枯 楊 生梯 . 老 夫 得 其女 妻 . 無 不 利 .

Lục nhị. Khô dương sinh đề. Lão phu đắc kỳ nữ thê. Vô bất lợi.

Hào chín hai: Cây Dương khô mọc rễ, chồng già được vợ con gái, không gì không lợi.

Cây dương khô nẩy rễ, chồng già được vợ trẻ, không gì là chẳng lợi. Ý Hào: Dương được âm giúp.

 象 曰 : 老 夫 女 妻 . 過 以 相 與 也 .

Tượng viết: Lão phu nữ thê. Quá dĩ tương dự dã.

Lời tượng nói rằng: Chồng già được vợ con gái, quá độ cùng nhau vậy.

3. Hào Cửu tam.

 九 三 : 棟 橈 . 凶 .

Cửu tam. Đống nạo. Hung.

Hào chín ba: Cột ỏe, hung.

Cái cột bị cong queo, không thẳng, nên gặp điều xấu. Ý Hào: Quá cương mà chẳng ích gì cho việc cả.

 象 曰 : 棟 橈 之 凶 . 不 可 以 有 輔 也 . 

Tượng viết: Đống nạo chi hung. Bất khả dĩ hữu phụ dã.

Lời tượng nói rằng: Cột ỏe mà hung, là vì chẳng khá có giúp vậy.

4. Hào Cửu tứ.

九 四 . 棟 隆 . 吉 . 有 它 吝 .

Cửu tứ. Đống long. Cát. Hữu tha lận.

Hào chín tư: Cột cao, tốt; có chí khác, đáng tiếc.

Cây cột lớn khỏe, nên tốt (nhưng nếu) có ý khác (đam mê) là sẽ hổ thẹn. Ý hào: cương nhu đủ cả, nên gánh được trọng trách, nhưng nếu thiên về phía mềm yếu thì sẽ hỏng.

象曰 . 棟 隆 之 吉 . 不 橈 乎 下 也 . 

Tượng viết: Đống long chi cát. Bất nạo hồ hạ dã.

Lời tượng nói rằng: Cột cao mà tốt, là vì chẳng ỏe ở dưới vậy.

5. Hào Cửu ngũ.

 九 五 . 枯 楊 生 華 . 老 婦 得 士 夫 . 無 咎 無 譽 .

Cửu ngũ. Khô Dương sinh hoa. Lão phụ đắc kỳ sĩ phu. Vô cữu vô dự.

Hào chín năm: Cây dương khô mọc hoa, vợ già được chồng con trai, không lỗi, không khen.

Cây dương khô nở hoa, đàn bà già (hào 6 âm) được chồng trai tráng, không lỗi gì, cũng không ai khen. Ý hào: cương nhu không đủ tài để giúp đời.

 象 曰 . 枯 楊 生 華 . 何 可 久 也 . 老 婦 士 夫 . 亦 可 丑 也 . 

Tượng viết: Khô Dương sinh hoa. Hà khả cửu dã. Lão phụ sĩ phu. Diệc khả xú dã.

Lời tượng nói rằng: Cây dương khô mọc hoa, liệu kéo dài được bao lâu; vợ già mà chồng trẻ, chỉ chuốc lấy xấu hổ.

6. Hào Thượng Lục.

上 六 . 過 涉 滅 頂 . 凶 . 無 咎 .

Thượng Lục. Quá thiệp diệt đỉnh. Hung. Vô cữu.

Hào sáu trên: Quá lội ngập đỉnh đầu, hung, không lỗi.

Lội sâu quá, ngập lút cả đỉnh đầu, xấu nhưng không lỗi gì. Ý Hào: Tử nạn vì nước.

象 曰 . 過 涉 之 凶 . 不 可 咎 也 . 

Tượng viết: Quá thiệp chi hung. Bất khả cữu dã.

Lời tượng nói rằng: Cái hung của quẻ quá lội, chẳng khá trách vậy.

Biên Soạn: Astrology.vn

  Dịch Học - Kinh Dịch Giản Yếu - Astrology.vn - About us

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 27 - SƠN LÔI DI 易经 山雷頤

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 26 - SƠN THIÊN ĐẠI SÚC 易经 山天大畜

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 25 - THIÊN LÔI VÔ VỌNG 易经 天雷無妄

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 24 - ĐỊA LÔI PHỤC 易经 地雷復

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 23 - SƠN ĐỊA BÁC 易经 山地剝