Astrology.vn - Quẻ Bác (剝), Tự quái nói rằng: Bí là trang sức, cố công trang sức về sau mới hanh, thì hết, cho nên tiếp đến quẻ Bác. Ôi, vật đến văn sức, là hanh cùng cực, cùng cực thì ắt trở lại, cho nên hết Bí đến Bác. Trong quẻ, Năm hào Âm mà một hào Dương, Âm bắt đầu sinh tự ờ dưới, dần dần đến cực thịnh. Mọi khí Âm tiêu gọt khí Dương, cho nên là Bác. Lấy hai tượng mà nói, thì Núi phụ ở Đất. Núi cao hơn Đất mà lại bám dính vào Đất, đó là cái tượng “đồi bác” – (Truyện của Trình Di).

Sau quẻ Bí tới quẻ Bác. Bí nghĩa là trau dồi, trau dồi đã đạt cực điểm tất nhiên phải mòn hết. Quẻ Bác nghĩa là mòn hết. Bí cực tắc Bác, chính là lẽ tự nhiên. Thời quẻ Bác âm cực thịnh, tiểu nhân thịnh đắc chí hoành hành, mà quân tử bị lép vế đành phải chờ thời. (Quốc Văn Chu Dịch Diễn Giải - Sào Nam Phan Bội Châu). Tên quẻ: Bác là Lạc - rơi rụng, tan mất.

剝：不 利 有 攸 往。

Bác. Bất lợi hữu du vãng.

Quẻ Bác không lợi, có thửa đi.

[Truyện của Trình Di: Quẻ Bác là lúc các khí Âm lớn thịnh, tiêu gọt khí Dương, cũng tức là lúc những kẻ tiểu nhân gọt đẽo người Quân tử, cho nên đấng Quân tử không lợi thửa đi, chỉ nên nhún lời nói, giấu tung tích, tùy thời nghe ngóng, cho khỏi bị kẻ tiểu nhân làm hại.]

彖 曰:  剝，剝 也，柔 變 剛 也。 不 利 有 攸 往，小 人 長 也。順 而 止 之，觀 象 也。 君 子 尚 消 息 盈 虛，天 行 也。

Thoán viết: Bác. Bác dã. Nhu biến cương dã. Bất lợi hữu du vãng. Tiểu nhân trưởng dã. Thuận nhi chỉ chi. Quan tượng dã. Quân tử thượng tiêu tức doanh hư. Thiên hành dã.

Lời thoán nói rằng: Bác là gọt, mềm biến cứng vậy. Chẳng có lợi thửa đi, vì kẻ tiểu nhân đương thịnh. Thuận mà đỗ đấy, xem tượng vậy, đấng quân tử chuộng sự nghe ngóng đầy vơi, vận trời vậy.

象 曰:  山 附 地 上，剝﹔ 上 以 厚 下，安 宅。

Tượng viết: Sơn phụ ư địa. Bác. Thượng dĩ hậu hạ an trạch.

Lời tượng nói rằng: Núi phụ ở đất, là quẻ Bác, người trên coi đó mà hậu cho kẻ dưới, làm yên chỗ ở.

Núi tựa vào đất là quẻ Bác - tan mất. Người trên lấy đấy mà làm cho dưới được dày thì mới yên chỗ ở.

1. Hào Sơ Lục.

初 六:       剝 床 以 足，蔑 貞 凶。

Sơ lục. Bác sàng dĩ túc. Miệt trinh hung.

Hào sáu đầu: Đẽo giường bằng chân, không trinh, hung.

Hỏng giường đến chân, tiêu diệt đạo chính - quân tử, thời xấu. Ý Hào: kẻ tiểu nhân làm hại đạo chính.

象 曰：    剝 床 以 足，以 滅 下 也。

Tượng viết. Bác sàng dĩ túc. Dĩ diệt hạ dã.

Lời tượng nói rằng: Đẽo giường bằng chân, vì dứt dưới vậy.

2. Hào Lục nhị.

六 二 :      剝 床 以 辨，蔑 貞 凶。

Lục nhị. Bác sàng dĩ biện. Miệt trinh hung.

Hào sáu hai: Đẽo giường bằng bễ, chẳng trinh, hung.

Hỏng giường đến then phên, tiêu diệt đạo chinh thời xấu. Ý Hào: Cái họa tiểu nhân càng gần.

象 曰：     剝 床 以 辨，未 有 與 也。

Tượng viết: Bác sàng dĩ biện. Vị hữu dữ dã.

Lời tượng nói rằng: Đẽo giường bằng bễ, chưa có “cùng” vậy.

3. Hào Lục tam.

六 三 :  剝 之，無 咎。

Lục tam. Bác chi vô cữu.

Hào sáu ba: Đẽo đó, không lỗi.

Bỏ hết đi (bè tiểu nhân) thì không lỗi. Ý Hào: Tiểu nhân biết phục thiện - hào 6 ứng.

象 曰：剝 之 無 咎，失 上 下 也。

Tượng viết:  Bác chi vô cữu. Thất thượng hạ dã.

Lời tượng nói rằng: Đẽo đó, không lỗi, mất trên dưới vậy.

4. Hào Lục tứ.

六 四 :      剝 床 以 膚，凶。

Lục tứ. Bác sàng dĩ phu. Hung.

Hào sáu tư: Đẽo giường bằng da, hung.

Hỏng giường đến tận da (người nằm), xấu. Ý Hào: âm họa sát người rồi.

象 曰：     剝 床 以 膚，切 近 災 也。

Tượng viết: Bác sàng dĩ phu. Thiết cận tai dã.

Lời tượng nói rằng: Đẽo giường sát da, sát gần vạ vậy.

 5. Hào Lục ngũ.

六 五 :       貫 魚，以 宮 人 寵，無 不 利。

Lục ngũ. Quán ngư. Dĩ cung nhân sủng. Vô bất lợi.

Hào sáu năm: Xâu cá, lấy cung nhân được yên, không gì không lợi.

Xâu cả đàn cá - 5 hào âm, để làm cung nhân được yêu thương không có gì là chẳng lợi. Ý Hào: đem đám đông ra quy thiện, được lợi lớn.

象 曰：      以 宮 人 寵，終 無 尤 也。

Tượng viết: Dĩ cung nhân sủng. Chung vô cữu dã.

Lời tượng nói rằng: Lấy cung nhân được yêu, sau chót không có lỗi vậy.

6.  Hào Thượng Cửu.

上 九 :      碩 果 不 食，君 子 得 輿，小 人 剝 廬。

Thượng Cửu. Thạc quả bất thực. Quân tử đắc dư. Tiểu nhân bác lư.

Hào chín trên: Trái lớn không ăn, đấng quân tử được xe, kẻ tiểu nhân đẽo nhà.

Quả lớn không ăn, người quân tử đươc xe - dân chở, kẻ tiểu nhân sụp nhà. Ý hào: Đi cùng đường, mà người quân tử vẫn thế.

象 曰：    君 子 得 輿，民 所 載 也。 小 人 剝 廬，終 不 可 用 也。

Tượng viết: Quân tử đắc dư. Dân sở tải dã. Tiểu nhân bác lư. Chung bất khả dụng dã.

Lời tượng nói rằng: Đấng quân tử được xe, dân thửa chở vậy; kẻ tiểu nhân đẽo nhà, trọn không thể dùng vậy.

Biên Soạn: Astrology.vn

  Dịch Học - Kinh Dịch Giản Yếu - Astrology.vn - About us

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 22 - SƠN HỎA BÍ 易经 山火賁

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 21 - HỎA LÔI PHỆ HẠP 易经 火雷噬嗑

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 20 - PHONG ĐỊA QUÁN 易经 風地觀

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 19 - ĐỊA TRẠCH LÂM 易经 地澤臨

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 18 - SƠN PHONG CỔ 易经 山風蠱