Astrology.vn - Quẻ Tiệm (漸), Tự quái nói rằng: các vật không thể đậu mãi, cho nên tiếp đến quẻ Tiệm. Tiệm là tiến lên, đậu ắt có tiến, đó là lẽ co duỗi tiêu sinh. Cái của sự đậu sinh ra, cũng là sự tiến, cái phản lại của sự đậu cũng là sự tiến, vì vậy quẻ Tiệm mới nối quẻ Cấn. Tiến bằng thứ tự là dần dần, ngày nay người ta bảo tiến thong thả là tiến dần dần, vì không vượt qua thứ tự mới thong thả. Nó là quẻ trên Tốn dưới Cấn, trên núi có cây, cây cao nhân núi, sự cao của nó có chỗ nhân theo. Sự cao của nó có nhân theo, tức là sự tiến của nó có thứ tự. Vì vậy mới là quẻ Tiệm – (Truyện của Trình Di).

漸 序 卦: 艮 者 止 也. 物 不 可 以 終 止. 故 受 之 以 漸. 漸 者 進 也.

Tiệm tự quái: Cấn giả chỉ dã, vật bất khả dĩ chung chỉ, cố thụ dĩ Tiệm, Tiệm giả tiến dã.

Quẻ Cấn nghĩa là chỉ - ngừng. Vật lý không giống gì là tuyệt đối chỉ. Hễ đã chỉ tất có lúc tiến, chỉ mà nảy ra cũng là tiến. Tiệm nghĩa là tiến lên. Nhưng tiến lên tất phải tiến lên lần lần, tất phải có thứ tự. (Quốc Văn Chu Dịch Diễn Giải - Sào Nam Phan Bội Châu). Tên quẻ: Tiệm là Tiến - tiến dần như chim bay lên cao dần.

漸 . 女 歸 吉 . 利 貞 .

Tiệm. Nữ qui cát. Lợi trinh.

Quẻ Tiệm, con gái về, tốt, lợi về chính bền.

[Bản nghĩa của Chu Hy: Tiệm là tiến lên dần dần. Nó là quẻ “đậu” ở dưới mà “nhún” ở trên, tức là nghĩa không tiến gấp vội, có tượng có gái về nhà chồng. Lại, tức hào Hai đến hào Năm, ngôi đều được chính, cho nên lời chiêm của nó là con gái về nhà chồng thì tốt, và lại răn rằng: lợi về chính bền.]

彖 曰 . 漸 之 進 也 . 女 歸 吉 也 . 進 得 位 . 往 有 功 也 . 進 以 正 . 可 以 正 邦 也 . 其 位 剛 . 得 中 也 . 止 而 巽 . 動 不 窮 也 .

Thoán viết: Tiệm chi tiến dã. Nữ qui cát dã. Tiến đắc vị. Vãng hữu công dã. Tiến dĩ chính. Khả dĩ chính bang dã. Kỳ vị. Cương đắc trung dã. Chỉ nhi tốn. Động bất cùng dã.

Lời thoán nói rằng: Tiệm là tiến vậy, con gái về nhà chồng tốt. Tiến bằng cách chính đáng, có thể chính nước. Thửa ngôi, cứng được giữa vậy. Đậu mà nhún, đậu chẳng cùng.

象 曰 . 山 上 有 木 . 漸 . 君 子 以 居 賢 德 . 善 俗 .

Tượng viết:  Sơn thượng hữu mộc. Tiệm. Quân tử dĩ cư hiền đức thiện tục.

Lời tượng nói rằng: Trên núi có cây là quẻ Tiệm, đấng quân tử coi đó mà chứa đức hiền, làm hay thói tục.

Trên núi có cây là quẻ Tiệm - tiến dần. Người quân tử lấy đấy mà cư xử theo đức tốt dần lên, làm cho phong tục lành dần lên.

1. Hào Sơ Lục.

初 六 .     鴻 漸 于 干 . 小 子 厲 . 有 言 . 無 咎 .

Sơ Lục. Hồng tiệm vu can. Tiểu tử lệ. Hữu ngôn. Vô cữu.

Hào sáu đầu: Con Sếu tiến chưng bến, trẻ nhỏ nguy, có nói, không lỗi.

Chim hồng tiến dần đến mé bờ nước, kẻ tiểu tử cho là nguy, có chuyện, không lỗi gì. Ý hào: không được yên, chưa phải thời, không tiến được.

象 曰 .     小 子 之 厲 . 義 無 咎 也 . 

Tượng viết: Tiểu tử chi lệ. Nghĩa vô cữu dã.

Lời tượng nói rằng: Trẻ nó chưng nguy, nghĩa không lỗi vậy.

2. Hào Lục nhị.

六 二 . 鴻 漸 于 磐 . 飲 食  衎 衎  . 吉 .

Lục nhị. Hồng tiệm vu bàn. Ẩm thực khản khản. Cát.

Hào sáu hai: Con Sếu tiến chưng tảng đá, ăn uống hơn hớn. Tốt.

Chim hồng tiến dần đến nơi mặt hòn đá lớn, ăn uống vui hòa, tốt. Ý hào: May gặp, được an hưởng lộc vị.

象 曰 . 飲 食  衎 衎  . 不 素 飽 也 .

Tượng viết: Ẩm thực khản khản. Bất tố bão dã.

Lời tượng nói rằng: Uống ăn hơn hớn, chẳng nó không vậy.

3. Hào Cửu tam.

九 三 .      鴻 漸 于 陸 . 夫 征 不 復 . 婦 孕 不 育 . 凶 . 利 御 寇 .

Cửu tam. Hồng tiệm vu lục. Phu chinh bất phục. Phu dựng bất dục. Hung. Lợi ngự khấu.

Hào chín ba: Con Sếu tiến chưng đất liền, chồng đi chẳng lại, vợ chửa chẳng nuôi, hung, lợi về chống giặc.

Chim hồng tiến dần tới nơi đất bằng, chồng đi xa chẳng trở về - hào 3 dương cương chỉ thích tiến đi, vợ có thai chẳng nuôi được - hào 4 âm cấu hợp với hào 3, xấu, chỉ lợi về việc phòng giặc – phòng những điều gian tà. Ý hào: Không được yên ổn, vô đức nên không tiến được.

象 曰 .      夫 征 不 復 . 離 群 丑 也 . 婦 孕 不 育 . 失 其 道 也 .  利 用 御 寇 . 順  相 保 也 .

Tượng viết: Phu chinh bất phục. Ly quần xú dã. Phụ dựng bất dục. Thất kỳ đạo dã. Lợi dụng ngự khấu. Thuận tương bảo dã.

Lời tượng nói rằng: Chồng đi chẳng lại, lìa đàn loài vậy; vợ chửa chẳng nuôi, lỗi đạo vậy; lợi dùng chống giặc, thuận cùng giữ vậy.

4. Hào Lục tứ.

六 四 .     鴻 漸 于 木 . 或 得 其 桷 . 無 咎 .

Lục tứ. Hồng tiệm vu mộc. Hoặc đắc kỳ giốc. Vô cữu.

Hào sáu tư: Con Sếu tiến chưng cây, hoặc được thửa cành ngang, không lỗi.

Chim hồng tiến dần lên trên cây hoặc được cái cành ngang, không lỗi gì. Ý hào: gặp bạo mà được yên lành.

象 曰 .     或 得 其 桷 . 順 以 巽 也 .

Tượng viết: Hoặc đắc kỳ giốc. Thuận dĩ tốn dã.

Lời tượng nói rằng: Hoặc được thửa cành ngang, thuận mà nhún vậy.

5. Hào Cửu ngũ.

九 五 .      鴻 漸 于 陵 . 婦 三 歲 不 孕 . 終 莫 之 勝 . 吉 .

Cửu ngũ. Hồng tiệm vu lăng. Phụ tam tuế bất dựng. Chung mạc chi thắng. Cát.

Hào chín năm: Con Sếu tiến chưng gò, vợ ba năm chẳng chửa, trọn chẳng thì thắng, tốt.

Chim hồng tiến dần tới nơi gò cao, vợ ba năm chẳng thai,  nhưng sau không ai hơn nổi, nên tốt. Ý hào: Tiến đến hào nguyên thủ, lại gặp người hiền phụ tá, nên việc trị nước thành công.

象 曰 .      終 莫 之 勝 . 吉 . 得 所 愿 也 .

Tượng viết: Chung mạc chi thắng cát. Đắc sở nguyện dã.

Lời tượng nói rằng: Chọn thắng gì được, tốt, được thửa muốn vậy.

6. Hào Thượng Cửu.

上 九 .     鴻 漸 于 逵 . 其 羽 可 用 為 儀 . 吉 .

Thượng Cửu. Hồng tiệm vu quì. Kỳ vũ khả dụng vi nghi. Cát.

Hào chín trên: Con Sếu tiến chưng đường mây, lông nó khá dùng là miếu cờ, tốt.

Chim hồng tiến dần đến nơi đường mây, lông nó có thể dùng làm đồ hành ngơi - cờ quạt để đi rước, tốt. Ý hào: Vượt ra ngoài sự thường tình.

象 曰 .     其 羽 可 用 為 儀 . 吉 . 不 可 亂 也 .

Tượng viết: Kỳ vũ khả dụng vi nghi cát. Bất khả loạn dã.

Lời tượng nói rằng: Thửa lông khả dùng làm miếu cờ, tốt, chẳng khá loạn vậy.

Tags: [KinhDịch] [KinhDịchGiảnYếu] [DịchLý] [64Quẻ] [QuẻKép] [QuẻDịch]

Biên Soạn: Astrology.vn

  Dịch Học - Kinh Dịch Giản Yếu - Astrology.vn - About us

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 52 - BÁT THUẦN CẤN 易经 艮為山

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 51 - BÁT THUẦN CHẤN 易经 震為雷

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 50 - HỎA PHONG ĐỈNH 易经 火風鼎

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 49 - TRẠCH HỎA CÁCH 易经 澤火革

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 48 - THỦY PHONG TỈNH 易经 水風井