Astrology.vn - Quẻ Tiểu Quá (小過), Tự quái nói rằng: Có sự tin ắt đi, cho nên tiếp đến quẻ Tiểu Quá. Người ta đã tin thì ắt đi, đi thì phải qua, vì vậy quẻ Tiểu Quá mới nối quẻ Trung Phu. Nó là quẻ trên núi có sấm, sấm nhức ở chỗ cao, tiếng nó quá mực thường cho nên là nhỏ qua. Lại, hào âm ở ngôi tôn, hào Dương mất ngôi mà không được giữa, tức là kẻ nhỏ vượt quá mức thường. Nghĩa là kẻ nhỏ qua, lại là việc nhỏ quá, lại là lỗi nhỏ - (Truyện của Trình Di).

小 過 序 卦: 有 其 信 者,  必 行 之. 故 受 之 以 小 過.

Tiểu Quá tự quái: Hữu kỳ tín giả, tất hành chi, cố thụ chi dĩ Tiểu Quá.

Sau quẻ Trung Phu là quẻ Tiểu Quá. Phu, nghĩa là tin, cậy ở nơi mình tin đó mà tất cứ làm ngay, làm mà không xét cái tin đó phải hay chăng, tất mắc lấy lầm lỗi. Mặt khác, đạo lý tốt nhất là đắc trung, quá cũng là việc bất đắc dĩ, quá cần Trung và Chính mới bền. (Quốc Văn Chu Dịch Diễn Giải - Sào Nam Phan Bội Châu). Tên quẻ: Tiểu Quá - cái nhỏ đi quá một chút, bất hòa.

小 過 . 亨 . 利 貞 . 可 小 事 . 不 可 大 事 . 飛 鳥 遺 之 音 . 不 宜 上 宜 下 . 大 吉 .

Tiểu Quá. Hanh. Lợi trinh. Khả tiểu sự. Bất khả đại sự. Phi điểu di chi âm. Bất nghi thượng nghi hạ. Đại cát.

Quẻ Tiểu Quá hanh, lợi về chính bền. Khá việc nhỏ, chẳng khá việc lớn, chim bay để chưng tiếng, chẳng nên lên, nên xuống, cả tốt.

彖 曰 . 小 過 . 小 者 過 而 亨 也 . 過 以 利 貞 . 與 時 行 也 . 柔 得 中 . 是 以 小 事 吉 也 . 剛 失 位 而 不 中 . 是 以 不 可 大 事 也 .  有 飛 鳥 之 象 焉 . 有 飛 鳥 遺 之 音 . 不 宜 上 宜 下 . 大 吉 . 上 逆 而 下 順 也 .

Thoán viết: Tiểu Quá. Tiểu giả quá nhi hanh dã. Quá dĩ lợi trinh. Dữ thời hành dã. Nhu đắc trung. Thị dĩ tiểu sự cát dã. Cương thất vị nhi bất trung. Thị dĩ bất khả đại sự dã. Hữu phi điểu chi tượng yên. Hữu phi điểu di chi âm. Bất nghi thượng nghi hạ. Đại cát. Thượng nghịch nhi hạ thuận dã.

Lời thoán nói rằng: Quẻ Tiểu Quá là cái nhó nó qua mà hanh. Quá để lợi về chính bền, cùng thì đi vậy. Mềm được giữa cho nên việc nhỏ tốt. Cứng mất ngôi mà chẳng giữa, cho nên chẳng khá việc lớn. Có tượng chim bay. Chim bay để chưng tiếng, chẳng nên lên, nên xuống. Cả tốt. Lên nghịch mà xuống thuận vậy.

象 曰 .   山 上 有 雷 . 小 過 . 君 子 以 行 過 乎 恭 .   喪 過 乎 哀 . 用 過 乎 儉 . 

Tượng viết: Sơn thượng hữu lôi. Tiểu Quá. Quân tử dĩ hành quá hồ cung. Tang quá hồ ai. Dụng quá hồ kiệm.

Lời tượng nói rằng: Trên núi có sấm là quẻ Tiểu Quá. Đấng quân tử coi đó mà nết quá chưng kính, tang quá chưng thương, dùng quá chưng kiệm.

Trên núi có Sấm là quẻ Tiểu Quá - cái nhỏ đi quá. Người quân tử nên lấy đấy mà nên giữ nết quá cung kính, làm tang quá buồn rầu, tiêu sài quá tiết kiệm - chỉ quá những việc nhỏ thôi chứ không quá việc lớn.

1. Hào Sơ Lục.

初 六 .     飛 鳥 以 凶 .

Sơ Lục. Phi điểu dĩ hung.

Hào sáu đầu: Chim bay lấy hung.

Chim bay rước lấy cái xấu (bé mà bay cao quá). Ý hào: Nên xuống thấp thì không hại.

象 曰 .     飛 鳥 以 凶 . 不 可 如 何 也 .　 　

Tượng viết. Phi điểu dĩ hung. Bất khả như hà dã.

Lời tượng nói rằng: Chim bay khá hung, chẳng khá dường sao vậy.

2. Hào Lục nhị.

六 二 .     過 其 祖 . 遇 其 妣 . 不 及 其 君 . 遇 其 臣 . 無 咎 .

Lục nhị. Quá kỳ tổ. Ngộ kỳ tỷ. Bất cập kỳ quân. Ngộ kỳ thần. Vô cữu.

Hào sáu hai: Quá thửa ông, gặp thửa bà, chẳng kịp thửa vua, gặp thửa bề tôi, không lỗi.

Vượt qua tổ ông - hào 3 hào 4, gặp tổ bà - hào 5. Chẳng kịp ngang vua, làm đúng phận bầy tôi, không lỗi gì. Ý hào: Hết phận mình đối với trên thì ít lỗi.

象 曰 .     不 及 其 君 . 臣 不 可 過 也 .

Tượng viết. Bất cập kỳ quân. Thần bất khả quá dã.

Lời tượng nói rằng: Chẳng kịp thửa vua, bề tôi không thể quá vậy.

3. Hào Cửu tam.

九 三 .    弗 過 防 之 . 從 或 戕 之 . 凶 .

Cửu tam. Phất quá phòng chi. Tòng hoặc tường chi. Hung.

Hào chín ba: Chẳng quá ngừa đó, theo hoặc hại đó, hung.

Chẳng đề phòng quá đi một chút, thì tiểu nhân, theo dõi hoặc làm hại đấy, sẽ xấu. Ý hào: Không đề phòng tất họa sẽ đến.

象 曰 .    從 或 戕 之 . 凶 如 何 也 .

Tượng viết.  Tòng hoặc tường chi. Hung như hà dã.

Lời tượng nói rằng: Theo hoặc hại đấy, hung dường sao vậy.

4. Hào Cửu tứ.

九 四 .     無 咎 . 弗 過 遇 之 . 往 厲 必 戒 . 勿 用 永 貞 .

Cửu tứ. Vô cữu. Phất quá ngộ chi. Vãng lệ tất giới. Vật dụng vĩnh trinh.

Hào chín tư: Không lỗi, chẳng quá gặp đấy, đi nguy ắt răn, chớ dùng dài lâu chính bền.

Không lỗi, chẳng quá cương mà đúng đạo lý ấy - thời tiểu quá, tiến tới nguy nên răng, chớ dùng thói cố chấp mãi mà có hại đấy. Ý hào: Nên quá khiêm cung, đừng kiêu ngạo có hại.

象 曰 .     弗 過 遇 之 . 位 不 當 也 . 往 厲 必 戒 . 終 不 可 長 也 .

Tượng viết. Phất quá ngộ chi. Vị bất đáng dã. Vãng lệ tất giới. Chung bất khả trường dã.

Lời tượng nói rằng: Chẳng quá, gặp đấy, ngôi chẳng đáng vậy; đi nguy, ắt răn, trọn chẳng khá lớn vậy.

5. Hào Lục ngũ.

六 五 .     密 云 不 雨 . 自 我 西 郊 . 公 弋 取 彼 在 穴 .

Lục ngũ. Mật vân bất vũ. Tự ngã Tây giao. Công dặc thủ bỉ tại huyệt.

Hào sáu năm: Mây dầy chẳng mưa, ở cõi Tây của ta. Ông bắn lấy nó ở hang.

Mây đặc chẳng mưa, từ đất phía Tây của ta, hào 5 (ông) bắt lấy (nó) hào 2 ở tại hang. Ý hào: Làm trái đạo “nhỏ” nên không thành công.

象 曰 .     密 云 不 雨 . 已 上 也 .

Tượng viết. Mật vân bất vũ. Dĩ thượng dã.

Lời tượng nói rằng: Mây dầy chẳng mưa, đã lên vậy.

6. Hào Thượng Lục.

上 六 .     弗 遇 過 之 . 飛 鳥 離 之 . 凶 . 是 謂 災 眚 .

Thượng Lục. Phất ngộ quá chi. Phi điểu ly chi. Hung. Thị vị tai sảnh.

Hào sáu trên: Chẳng gặp, quá đấy, chim bay lìa ấy, hung, ấy rằng vạ tội.

Chẳng đúng đạo lý mà quá đấy, chim bay xa đấy, xấu, cho nên tai vạ. Ý hào: Đi quá rồi nên bị tai vạ.

象 曰 .     弗 遇 過 之 . 已 亢 也 .

Tượng viết. Phất ngộ quá chi. Dĩ kháng dã.

Lời tượng nói rằng: Chẳng gặp quá đấy, đã quá cực vậy.

Tags: [KinhDịch] [KinhDịchGiảnYếu] [DịchLý] [64Quẻ] [QuẻKép] [QuẻDịch]

Biên Soạn: Astrology.vn

  Dịch Học - Kinh Dịch Giản Yếu - Astrology.vn - About us

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 61 - PHONG TRẠCH TRUNG PHU 易经 風澤 中孚

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 60 - THỦY TRẠCH TIẾT 易经 水澤節

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 59 - PHONG THỦY HOÁN 易经 風水渙

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 58 - BÁT THUẦN ĐOÀI 易经 兌為澤

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 57 - BÁT THUẦN TỐN 易经 巽為風

> KINH DỊCH GIẢN YẾU: QUẺ 56 - HỎA SƠN LỮ 易经 火山旅