Astrology.vn - Sau khi làm khách khanh ở nước Tề, Mạnh Tử trở về nước Lỗ tổ chức lễ an táng cho thân mẫu. Xong việc, một đệ tử là Sung Ngu, người được giao việc đôn đốc thợ mộc đóng quan quách, mới nêu thắc mắc với thầy. Ông ta khiêm tốn rào đón rồi đưa ý kiến: gỗ dùng để đóng quan quách tốt quá. Câu nói của Sung Ngu hàm ý rằng: có lẽ thầy đã xa xỉ quá chăng, đã trái lễ chăng?

7

Mạnh Tử từ nước Tề về tổ chức an táng tại nước Lỗ. Trở lại nước Tề, dừng ở đất Doanh. Sung Ngu xin hỏi rằng: “Ngày trước, không biết Ngu tôi là đứa vụng về, thầy đã sai Ngu tôi đôn đốc công việc đóng áo quan. Trong lúc vội vã, Ngu tôi chẳng dám hỏi. Nay trộm mong được hỏi thầy. Dường như gỗ áo quan tốt quá.”

Mạnh Tử nói: “Ngày xưa, áo quan, áo quách không có hạn độ nào. Thời trung cổ, áo quan dày bảy tấc; áo quách dày tương xứng như vậy. Từ thiên tử suốt tới dân thường, chẳng những làm cho hợp mỹ quan, sau đó còn muốn trọn vẹn tấm lòng nữa. Không được (chức phận sang trọng), không thể làm được thỏa lòng; không có của cải, không thể làm được thỏa lòng. Nếu được (chức phận sang trọng) và đang có của cải, người xưa đều dùng chế độ (an táng) ấy. Ta sao một mình chẳng làm như vậy?

“Vả lại, đối với người gửi vào cõi chết, không để đất cát cọ vào da thịt, thì riêng lòng người sống chẳng thỏa thuê sao?

“Ta nghe nói rằng: ‘Người quân tử đừng để thiên hạ cho là hà tiện với cha mẹ mình.’”

Bình lược: Sau khi làm khách khanh ở nước Tề, Mạnh Tử trở về nước Lỗ tổ chức lễ an táng cho thân mẫu. Xong việc, một đệ tử là Sung Ngu, người được giao việc đôn đốc thợ mộc đóng quan quách, mới nêu thắc mắc với thầy. Ông ta khiêm tốn rào đón rồi đưa ý kiến: gỗ dùng để đóng quan quách tốt quá. Câu nói của Sung Ngu hàm ý rằng: có lẽ thầy đã xa xỉ quá chăng, đã trái lễ chăng?

Mạnh Tử phân trần: Thời thượng cổ, việc an táng tùy tiện, chẳng có hạn độ nào cả. Sang thời trung cổ, sau khi diệt Trụ, Chu Công thiết định Chu Lễ, mới đưa ra hạn độ: áo quan dày bẩy tấc (khoảng 14 cm), áo quách bao ngoài cũng dày tương xứng. Từ vua cho đến dân thường đều theo như vậy; ai cũng muốn làm cho đẹp mắt và tỏ ra tận tình với người đã khuất. Vì thế, người chẳng có chức phận sang trọng và không có tiền của thì chịu vậy, chẳng thể lo việc an táng được mãn ý. Còn người có chức phận sang trọng và có tiền của, thì người xưa đều tổ chức an táng và đóng quan quách theo chế độ của Chu Công. Ngày nay, Mạnh Tử là quan khanh ở nước Tề, có của cải, trở về quê hương tổ chức an táng cho mẹ, chẳng lẽ lại không theo cách ấy, chẳng lẽ lại lấy gỗ mỏng, gỗ xấu mà đóng áo quan, áo quách cho mẹ hay sao?

(t/h)

Hương Sơn Dã Phu