Astrology.vn - Theo học thuyết chính danh của Đức Khổng Tử thì vua phải cho ra vua, bề tôi mới ra bề tôi... Một vị vua xứng đáng với danh hiệu vua phải là người hết lòng phục vụ hạnh phúc của dân chúng, một người đạo đức gương mẫu. Có vua xứng đáng như thế, mới có bề tôi một dạ trung thành, hợp sức với vua để phục vụ dân chúng. Nếu một người nào ở ngôi vua tôn quý mà làm hại điều nhân, điều nghĩa, không lấy hạnh phúc của dân chúng làm trọng; trái lại, còn đem tai họa đến cho dân chúng, người ấy là giặc hại, tàn ác, chứ đâu xứng đáng danh hiệu là vua?

8

Tề Tuyên Vương hỏi rằng: “Vua Thang đuổi vua Kiệt, vua Vũ Vương đánh vua Trụ, những điều đó có chăng?”

Mạnh Tử đáp: “Trong sách truyện có những điều đó.”

Vua nói: “Có thể là bề tôi giết vua chăng?”

Đáp: “Kẻ làm hại điều nhân gọi là giặc; kẻ làm hại điều nghĩa gọi là tàn ác; những kẻ giặc hại, tàn ác ấy là người tầm thường. Có nghe nói việc giết một người tầm thường là Trụ thôi, chưa từng nghe nói giết vua.”

Bình lược: Theo học thuyết chính danh của Đức Khổng Tử thì vua phải cho ra vua, bề tôi mới ra bề tôi... Một vị vua xứng đáng với danh hiệu vua phải là người hết lòng phục vụ hạnh phúc của dân chúng, một người đạo đức gương mẫu. Có vua xứng đáng như thế, mới có bề tôi một dạ trung thành, hợp sức với vua để phục vụ dân chúng. Nếu một người nào ở ngôi vua tôn quý mà làm hại điều nhân, điều nghĩa, không lấy hạnh phúc của dân chúng làm trọng; trái lại, còn đem tai họa đến cho dân chúng, người ấy là giặc hại, tàn ác, chứ đâu xứng đáng danh hiệu là vua?

(t/h)

Hương Sơn Dã Phu