Astrology.vn - Mạnh Tử là một hiền triết luôn luôn quan tâm tới chính trị, tức là quan tâm tới việc cai trị tốt cho dân được hạnh phúc ấm no. Trong khi là khách ở nước Tề, ông đã đi thăm một số vùng đất thuộc kinh đô, xem các quan chức ở đây thi hành bổn phận như thế nào. Đến đất Bình Lục, thấy tình cảnh dân chúng thiếu thốn, khổ sở, Mạnh Tử đã khéo léo tìm cách cho quan đại phu sở tại nhận ra tội lỗi của mình.

4

Mạnh Tử đến Bình Lục, nói với quan đại phu ở đấy rằng: “Đối với viên quan cầm kích, trong một ngày bỏ đội ngũ ba lần, ông có truất phế người ấy đi hay không?”

Đáp: “Không đợi tới ba lần.”

“Vậy thì ông cũng đã bỏ đội ngũ của ông nhiều lần rồi. Vào những năm đói kém, mất mùa, dân của ông, người già yếu vất vưởng nơi ngòi rãnh, người trai trẻ tán lạc đi bốn phương, tới mấy ngàn người.”

Đáp: “Điều đó chẳng phải công việc của Cự Tâm tôi được làm.”

Mạnh Tử nói: “Nay có kẻ nhận trâu dê của người đi chăn; ắt phải đi tìm chỗ chăn và rơm cỏ. Tìm chỗ chăn và rơm cỏ mà không được, thì trả lại cho người chủ, hay cứ đứng nhìn thú vật chết ư?”

Đáp: “Điều đó là tội lỗi của Cự Tâm tôi vậy.”

Ngày khác, ra mắt vua, Mạnh Tử nói: “Những quan cai trị kinh đô của vua, tôi biết được năm người. Người biết nhận tội lỗi của mình chỉ có Khổng Cự Tâm.”

Ông thuật lại rành rọt cho vua nghe. Vua nói: “Điều đó là tội lỗi của quả nhân vậy.”

Bình lược: Mạnh Tử là một hiền triết luôn luôn quan tâm tới chính trị, tức là quan tâm tới việc cai trị tốt cho dân được hạnh phúc ấm no. Trong khi là khách ở nước Tề, ông đã đi thăm một số vùng đất thuộc kinh đô, xem các quan chức ở đây thi hành bổn phận như thế nào. Đến đất Bình Lục, thấy tình cảnh dân chúng thiếu thốn, khổ sở, Mạnh Tử đã khéo léo tìm cách cho quan đại phu sở tại nhận ra tội lỗi của mình.

Mạnh Tử phân tích khiến Khổng Cự Tâm nhận ra tội lỗi của mình. Khi kể lại với vua, ông cho biết trong năm vị quan cai trị đất Kinh đô. chỉ có một người duy nhất là Khổng Cự Tâm biết nhận lỗi mình; còn bốn người kia vẫn tìm cách chối tội. Trong khu vực Kinh đô, nơi gần gũi vua và triều đình mà chỉ có một phần năm các quan cai trị biết nhận lỗi; còn ở những miền xa xôi, hẻo lánh khác của đất nước, liệu có được mấy ông quan biết nhận lỗi.

(t/h)

Hương Sơn Dã Phu