Astrology.vn - Mạnh Tử cho biết: muốn thiên hạ ổn định phải thống nhất sự lãnh đạo trong các nước chư hầu. Trong tình thế của thời Chiến Quốc lúc bấy giờ, chiến tranh xảy ra liên tục; vua chư hầu nào cũng hiếu sát, cũng muốn dùng binh lực, vũ khí để gồm thâu thiên hạ. Thế mà, dân chúng trong các nước đều đã chán ngấy chiến tranh, sợ hãi cảnh giết chóc, chỉ mong muốn thái bình. Cho nên muôn người như một, ai ai cũng mong đợi một thánh vương nhân đức, biết quý sinh mạng dân chúng, đứng lên nắm quyền cai trị.

6

Mạnh Tử ra mắt Lương Tương Vương.

Trở ra, bảo người ta rằng: “Nhìn ông ta từ xa, chẳng giống ông vua; tới gần ông, mà chẳng thấy có gì đáng sợ. Bất chợt [ông] hỏi rằng: ‘Thiên hạ làm sao ổn định được?’ Ta đáp rằng: ‘Thu về một mối mới ổn định.’ - ‘Ai có khả năng thu về một mối?’ Đáp rằng: ‘Người nào không ham thích giết người có khả năng thu về một mối.’ - ‘Ai có khả năng tham dự vào?’ Đáp rằng: ‘Thiên hạ chẳng ai không tham dự. Kìa vua có biết lúa non chăng? Khoảng thời gian hạn hán vào tháng bảy, tháng tám, lúa non khô héo. Trời ùn ùn nổi mây, ầm ầm đổ mưa xuống, tức thì lúa non phát vụt lên. Vào lúc như thế, ai có thể ngăn cản nổi? Nay kìa những người chăn dắt thiên hạ, chưa có kẻ nào không ham giết người. Như có vị vua nào không ham giết người, ắt dân trong thiên hạ đều nghển cổ mà trông ngóng vậy. Đạt được như thế, dân sẽ quay về như nước chảy xuống chỗ thấp. Đang đổ ầm ầm, ai có thể ngăn cản được?”

Bình lược: Mạnh Tử cho biết: muốn thiên hạ ổn định phải thống nhất sự lãnh đạo trong các nước chư hầu. Trong tình thế của thời Chiến Quốc lúc bấy giờ, chiến tranh xảy ra liên tục; vua chư hầu nào cũng hiếu sát, cũng muốn dùng binh lực, vũ khí để gồm thâu thiên hạ. Thế mà, dân chúng trong các nước đều đã chán ngấy chiến tranh, sợ hãi cảnh giết chóc, chỉ mong muốn thái bình. Cho nên muôn người như một, ai ai cũng mong đợi một thánh vương nhân đức, biết quý sinh mạng dân chúng, đứng lên nắm quyền cai trị. Nếu có bậc thánh vương ấy xuất hiện thì dân chúng hoan hỉ chẳng khác gì đại hạn gặp mưa rào. Thiên hạ khắp nơi sẽ ùn ùn kéo về thần phục chẳng khác nào lúa non vụt lên như thổi. Trước khí thế nồng nhiệt ấy, không ai có thể ngăn cản nổi. Người ta không ngăn được nước đang tuôn đổ thì cũng không thể cản được lòng dân nhiệt thành ủng hộ một thánh vương nhân đức không ham giết người, một vị cứu tinh trong thời đại loạn.

(t/h)

Hương Sơn Dã Phu