LÃO TỬ ĐẠO ĐỨC KINH: CHƯƠNG 54

Bài Viết HOT

Luận Số Tử Vi

TRIẾT LÝ ĐẠO LÃO

LÃO TỬ ĐẠO ĐỨC KINH: CHƯƠNG 54 - TU QUAN 老子道德經

Astrology.vn - Lấy Đạo mà tu thân thì Đức sẽ đầy đủ; lấy đạo mà lo việc nhà thì đức sẽ có dư; lấy đạo mà lo việc làng xóm thì đức sẽ lớn ra; lấy đạo mà lo việc nước thì đức sẽ thịnh; lấy đạo mà lo việc thiên hạ thì đức sẽ phổ cập. Lấy thân mình mà xét thân người, nhà mình xét nhà người, làng mình xét làng khác, nước mình mà xét nước khác, thiên hạ ngày nay mà xét thiên hạ thời xưa và thời sau.

Nguyên Văn Hán Tự

善建者不抜 , 善抱者不脫 .

子孫以祭祀不輟 .

修之於身 , 其德乃眞 ; 修之於家 , 其德乃餘 ; 修之於鄕 , 其德乃長 ; 修之於邦 , 其德乃豊 ; 修之於天下 , 其德乃普 .

故以身觀身 , 以家觀家 , 以鄕觀鄕 , 以邦觀邦 , 以天下觀天下 .

吾何以知天下然哉 ? 以此 .

Dịch Hán Việt

Thiện kiến giả bất bạt, thiện bão giả bất thoát.

Tử tôn dĩ tế tự bất chuyết.

Tu chi ư thân, kì đức nãi chân; tu chi ư gia, kì đức nãi dư; tu chi ư hương, kì đức nãi trường; tu chi ư bang, kì đức nãi phong; tu chi ư thiên hạ, kì đức nãi phổ.

Cố dĩ thân quan thân, dĩ gia quan gia, dĩ hương quan hương, dĩ bang quan bang, dĩ thiên hạ quan thiên hạ.

Ngô hà dĩ tri thiên hạ nhiên tai? Dĩ thử.

Dịch nghĩa

Khéo dựng thì không thể nhổ lên được, khéo ôm thì không thoát ra được, con cháu mà khéo dựng, khéo ôm thì việc tế tự (tôn miếu, xã tắc) sẽ đời đời không dứt.

Lấy Đạo mà tu thân thì Đức sẽ đầy đủ; lấy đạo mà lo việc nhà thì đức sẽ có dư; lấy đạo mà lo việc làng xóm thì đức sẽ lớn ra; lấy đạo mà lo việc nước thì đức sẽ thịnh; lấy đạo mà lo việc thiên hạ thì đức sẽ phổ cập.

Lấy thân mình mà xét thân người, nhà mình mà xét nhà người, làng mình mà xét làng khác, nước mình mà xét nước khác, thiên hạ ngày nay mà xét thiên hạ thời xưa và thời sau.

Làm sao ta biết được thiên hạ thế này hay thế khác? Là do lẽ đó.

Luận giải

Câu đầu: dựng và ôm là nói dựng Đạo, ôm Đức ở trong lòng, nên mới không nhổ được, không tuột ra được; còn dựng ôm những cái khác như dựng cột, ôm đồ vật thì đều có thể nhổ được, tuột ra được. Việc tế tự không dứt là xã tắc, tôn miếu còn hoài.

Chữ “bang” trong đoạn thứ nhì là chép theo nguyên bản. Đời Hán, kiêng tên Lưu Bang mới đổi bang ra quốc; nên phục hồi lại nguyên bản.

Chương này ngờ là của người đời sau viết, chịu ảnh hưởng ít nhiều của Khổng giáo, cho nên mới nói đến việc tế tự, nhất là mới có chủ trương gần như “tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ”.

(theo: thaicucthieugia.com)